Wyobraźmy sobie taką sytuację: wracamy do domu po całym dniu pracy. Kot leży zwinięty w kłębek na swoim ulubionym miejscu. Na nasz widok przeciąga się i biegnie do kuchni. Daj mi jeść - oznajmia głośnym miałczeniem. Nakładamy mu do miski porcję karmy. Kot zjada w pośpiechu i wraca wylegiwać się na swoje ulubione miejsce. Brzmi znajomo? Tak wygląda rzeczywistość wielu kotów w Polsce. Kot z naszego wyobrażenia wydaje się zadowolony, jednak to tylko pozory. Ten kot niemal na pewno juz jest lub będzie otyły, a otyły kot to kot nieszczęśliwy. Z tego artykułu dowiecie się Państwo jak powstaje nadwaga i otyłość, jakie są ich konsekwencje oraz jak stwierdzić czy waga kota jest prawidłowa. W kolejnych artykułach przekażemy Państwu informacje jak zapobiegać nadwadze i otyłości oraz jak pomóc otyłym kotom wrócić do optymalnej masy ciała.
Jak powstaje otyłość?
Do nadwagi, a w konsekwencji do otyłości, dochodzi gdy ilość energii pobieranej z pokarmem przewyższa jej wydatkowanie. Nadmiar energii gromadzony jest w organizmie głównie w postaci tkanki tłuszczowej. Wyróżniamy trzy stopnie nadmiernej masy ciała:
1) NADWAGA PROSTA - masa ciała kota przekracza o mniej niż 10% jego optymalną masę ciała.
2) NADWAGA - masa ciała kota przekracza jego optymalną masę ciała o 10-20 %.
3) OTYŁOŚĆ - masa ciała kota przekracza jego optymalną masę ciała o ponad 20%.
Wg badań epidemiologicznych prawie połowa kotów w Polsce cierpi z powodu nadmiernej masy ciała. Wśród nich około 33% to zwierzęta z nadwagą, zaś około 14% to koty otyłe.
Nadwaga i otyłość częściej dotyka kocury niż kotki. Na rozwój otyłości najbardziej narażone są koty:
- przebywające wyłącznie w domu, zwłaszcza jeśli długo przebywają same,
- karmione do woli lub karmione karmą bogatą w węglowodany,
- kastrowane (zwłaszcza kocury) oraz kotki, u których stosowana jest antykoncepcja hormonalna,
- nerwowe lub w depresji, dla których pożywienie stanowi zastępcze źródło przyjemności.
Konsekwencje otyłości.
Otyłość ma negatywny wpływ na jakość życia kota, prowadzi do licznych zmian w organizmie oraz w znacznym stopniu zmniejsza komfort i długość życia zwierzęcia.
W porównaniu z kotami o prawidłowej masie ciała, otyłe koty:
- 7x częściej mają cukrzycę,
- 6x częściej mają choroby układu krążenia,
- 5x częściej mają choroby układu moczowego,
- 3x częściej mają problemy ze stawami,
- 2x rzadziej nie mają żadnych problemów zdrowotnych.
Oprócz problemów fizycznych, otyłość prowadzi również do zaburzeń natury psychicznej kota. Otyłe koty czują się bardziej zestresowane, gdyż w sytuacji zagrożenia nie są w stanie uciec, wskoczyć na bezpieczną wysokość i trudniej jest im się ukryć. Często prowadzi to powstania błędnego koła, w którym zdenerwowany kot rozładowuje stres jedząc, co w konsekwencji prowadzi do dalszego przyrostu masy ciała.
Jak sprawdzić czy kot ma nadwagę, czyli dlaczego zwykłe ważenie nie wystarczy?
W przeciwieństwie do ludzi, u kotów brak jest gotowego schematu umożliwiającego określenie optymalnej masy ciała w zależności od wielkości. Prawidłowa waga dorosłego kota waha się od 2,5 do nawet 10 kg. Nawet w obrębie jednej rasy dopuszczalny zakres wagi jest bardzo szeroki, np.:
- kot perski 3,5 - 7 kg,
- maine coon 4,5 - 10 kg,
- kot syjamski 2,5 - 5,5 kg.
Pers ważący 5 kg mieści się w środku normy, co nie oznacza, że jego waga jest prawidłowa. Jeśli jest kotem drobnej budowy, może mieć znaczną nadwagę, a jeśli zalicza się do dużych kotów - niedowagę.
Żeby ocenić czy waga kota jest prawidłowa, lekarz weterynarii oprócz ważenia, ogląda go i omacuje. Podczas omacywania lekarz zwraca uwagę na ilość tkanki tłuszczowej zlokalizowanej w okolicy żeber, kręgosłupa lędźwiowego i podbrzuszu. Następnie ocenia kondycję ciała (BCS) kota przy użyciu 5 lub 9 stopniowej skali.
W przychodni możecie Państwo bezpłatnie zważyć zwierzaka oraz poprosić lekarza o ocenę jego kondycji ciała. Waga i BCS zostaną zapisane w karcie kota.
Autor: lek. wet. Ewa Trębacz
Bibliografia:
1. Jerold S. Bell, Kathleen E. Cavanagh, Larry P. Tilley, Francis W.K. Smith, Rasy psów i kotów - przewodnik weterynaryjny, 2013
2. Raport z badania "Otyłość psów i kotów w Polsce", 2009
3. Focus nurse, Otyłość u kotów, 2008
Zdjęcia:
1. http://www.nacentralohio.com/wp-content/uploads/2013/10/Fat-Cat.jpg
2. http://ivcjournal.com/feline-diabetes-mellitus/
3. http://www.chardermedical.com/beloved-pet/MS2410.html
4. http://www.wsava.org/sites/default/files/Body%20condition%20score%20chart%20cats.pdf